.png "English"){kind=small}
De belastingheffing op vermogen oogst elk jaar weer kritiek. Zo zou het onrechtvaardig zijn omdat er over vermogen in het verleden al eens inkomstenbelasting is betaald. Omstreden is echter vooral de aanname van de fiscus dat we 4% rendement op ons vermogen verdienen. „Op een spaarrekening heb je dat de laatste jaren nauwelijks kunnen halen en ook de beleggingsrendementen vielen tegen”, stelt Monique Ligtenberg van Fiscaal up to Date.
Tot 2001 bedroeg de taks op vermogen 0,7%, boven een hoge vrijstelling van 200.000 gulden (€ 90.756). Daarbij kwam nog wel een heffing over spaarrente en dividend. Boven een vrijstelling van 1.000 gulden per persoon, betaalde je over elke extra gulden rente inkomstenbelasting, het hoogste tarief daarvan was toen 60%. Voor dividend uit beleggingen gold een aparte, maar identieke aanpak.
De huidige vermogensrendementsheffingwerd bij de invoering ervan in 2001 in eerste instantie dan ook verwelkomd als een fijne belastingverlaging. De fiscus veronderstelt dat u met sparen en eventueel beleggen een rendement maakt van 4% en belast dat met 30%. De heffing in box 3 komt daarmee uit op 1,2%. Maar wie heeft de afgelopen jaren die 4% rendement nu echt gehaald? Ligtenberg: „Voor 2001 waren vastgoed maar ook aandelen een goede belegging, die jaarlijks vele procenten in waarde stegen. De laatste jaren is dat niet meer het geval. Dan kun je je afvragen waarom deze bezittingen wel meetellen voor box 3 en andere, minstens zo waardevolle bezittingen zoals een auto of boot niet.”
Vrijstelling
U kunt de belastingdruk op uw vermogen verminderen. Iedere belastingplichtige heeft allereerst een algemene vrijstelling. Deze wordt elk jaar iets verhoogd en bedraagt over 2011 € 20.785, of € 41.570 voor fiscale partners samen. Pas daarboven gaat de fiscale teller lopen. Voor 65-plussers geldt een extra vrijstelling, afhankelijk van hun vermogen en inkomen. Deze kan oplopen naar € 27.516 per persoon.
En wat als kinderen een spaarpotje hebben? Bij een kind onder de 18 jaar, wordt dat vermogen bij de ouders belast. Zijn de ouders gescheiden, dan krijgt ieder de helft toegerekend. Per kind is er nog wel een vrijstelling van € 2.779. Met ingang van 2012 is deze echter geschrapt.
Een extra vrijstelling is er voor geblokkeerd spaarloon. De spaarloonregeling is weliswaar ook afgeschaft, maar tot 1 januari 2012 gestorte bedragen kunnen nog vier jaar geblokkeerd blijven staan en vallen daarmee buiten de heffing in box 3. Deze vrijstelling bedraagt € 17.025, maar dat saldo is al jarenlang onbereikbaar wegens de jarenlange bevriezing van de maximale spaarbedragen en de afschaffing van verwante spaarregelingen.
Maatschappelijk
Wilt u grote bedragen buiten box 3 houden, dan zijn maatschappelijke beleggingen wellicht een betere keus. Het gaat om groene, sociaalethische en culturele beleggingen en leningen aan startende bedrijven, de zogeheten tanteagaathleningen. Binnen de regeling voor groenfondsen is ook een groene spaarrekening mogelijk.
Het gaat om twee aparte vrijstellingen, allereerst die voor groene en sociaal-ethische beleggingen of groene spaarproducten. De waarde hiervan is tot € 55.476 (€ 110.952 voor fiscale partners) vrijgesteld. Dat biedt een fiscaal voordeel van 1,2%. Daarbovenop kwam oorspronkelijk nog een extra heffingskorting in box 1 van 1,3%, maar het kabinet bouwt dat af naar 0% in 2014. Over 2011 is de korting nog 1%, over 2012 0,7%. Hetzelfde regime, maar met een aparte vrijstelling, geldt voor culturele beleggingen en leningen aan startende ondernemers.
Er is nog een aantal kleinere vrijstellingen. Heeft u een uitvaartverzekering dan telt de opgebouwde waarde in de polis niet mee in box 3 mits die niet hoger is dan € 6.744. Is het ook maar een euro meer, dan wordt de polis alsnog belast.
Contant geld dient u naar de letter van de belastingwet ook op te geven. Als u meer dan € 503 aan cash (het dubbele voor fiscale partners) in huis heeft, telt het meerdere mee in box 3. Voor de Belastingdienst is dit natuurlijk een post die wel heel erg lastig te controleren is. Schulden mag u in box 3 aftrekken. Er geldt wel een drempel: alleen het meerdere boven € 2.900 (€ 5.800 voor fiscale partners) is aftrekbaar. Te betalen belastingschulden tellen niet mee, tenzij het gaat om binnen- of buitenlandse erfbelasting.
Een andere belangrijke uitzondering is dat bepaalde persoonsgebonden aftrekposten in box 1 niet als schuld in box 3 mogen worden meegenomen. In 2011 betreft dit partneralimentatie en aftrekbare giften.
Peildatum
Met ingang van de aangifte inkomstenbelasting 2011 is er nog maar één peildatum voor box 3, namelijk 1 januari van dat jaar. Daarvoor gold het gemiddelde van de stand op 1 januari en 31 december. „Mensen die in 2011 te maken hebben gehad met een dalend vermogen als gevolg van de misère op de huizenmarkt en de beurzen, worden nu dus voor een hoger vermogen aangeslagen dan ze in feite hebben”, concludeert Ligtenberg.
