De klanten, verenigd in de Stichting 'Koersplan de weg kwijt', zijn in mei 2009 op een belangrijk punt door de rechter in het gelijk gesteld. Aegon heeft kosten van een overlijdensrisicoverzekering in rekening gebracht zonder hen daarover in te lichten. Mede daardoor vallen de gespaarde bedragen veel lager uit dan Aegon jarenlang voorspiegelde. De rechter wil dat Aegon geld terugstort. Aegon betwist dat. Het hoger beroep dient in Arnhem.
De inzet is hoog, voor beide partijen. Koersplan is de meest verkochte woekerpolis uit de geschiedenis. Tussen eind jaren tachtig en begin deze eeuw verkocht Aegon-dochter Spaarbeleg ruim 680.000 van deze beleggingsverzekeringen. In totaal hebben verzekeraars ruim 7 miljoen beleggingsverzekeringen verkocht, in wel duizend verschillende verschijningsvormen.
Mogelijk forse schade Aegon
De ruim achttienduizend Aegon-klanten die zich hebben aangesloten bij Stichting 'Koersplan de weg kwijt' zijn samen goed voor 23.000 polissen. Als het vonnis stand houdt, hebben ze recht op een schadevergoeding van gemiddeld € 1.400 per polis, samen circa € 33 mln.
Aan de totale groep Koersplan-bezitters zou een bedrag van in totaal € 950 mln zijn verschuldigd, schat de stichting. Weliswaar is Aegon niet verplicht om klanten te betalen die niet aan de procedure hebben meegedaan, maar met een vonnis in de hand wordt een gang naar de rechter voor hen een stuk gemakkelijker. En de kans dat de rekening voor Aegon fors oploopt een stuk groter. Een voor Aegon slechte uitspraak kan de verzekeraar bovendien nieuwe imagoschade berokkenen op een moment dat hij hard zegt te werken aan veranderingen.
Misleiding
Stichting 'Koersplan de weg kwijt' wil dat het Arnhemse hof ook vaststelt dat Aegon kopers van Koersplan heeft misleid. Deze eis had de rechtbank in eerste aanleg afgewezen. De stichting beschikt over een interne computeruitdraai van Aegon waaruit blijkt dat de verzekeraar zelf met veel lagere eindkapitalen rekende dan klanten op hetzelfde moment in brochures kregen voorgerekend. Aegon heeft klanten volgens de stichting 'overduidelijk misleid'.
De Koersplan-zaak kan ook de afwikkeling van de gehele woekerpolisaffaire beïnvloeden. Het is met name de vraag of de reeks compensatieregelingen die bijna alle grote verzekeraars (inclusief Aegon) hun klanten aanbieden, standhouden. Verzekeraars bieden circa euro 2,5 mrd tot euro 3 mrd voor de veel te hoge kosten die zij jarenlang in rekening hebben gebracht. Maar volgens verschillende deskundigen is dat veel te weinig. De Amsterdamse hoogleraar Arnoud Boot schat de totale schade op minstens euro 20 mrd.
Zorgen Tweede Kamer
Als de Aegon-klanten in hoger beroep gelijk krijgen, kan dat gedupeerden bij andere verzekeraars stimuleren ook naar de rechter te stappen. Kort geleden bleek dat de Tweede Kamer zich grote zorgen maakt over de houdbaarheid van de regelingen. Op aandrang van de Kamer onderzoekt minister van Financiën Jan Kees de Jager nu samen met de verzekeraars hoe de schikkingen kunnen worden verbeterd. Er komt een overkoepelend advies voor een compensatieregeling, die bestaat uit de beste elementen uit de bestaande regelingen.
Maar of dit zogeheten 'best-of-class'-advies genoeg consumenten tevreden zal stellen, staat allerminst vast. Gedupeerde Koersplan-bezitters krijgen veel meer schadevergoeding op basis van het nu betwiste vonnis dan via de generieke compensatieregeling die Aegon al zijn woekerpolisklanten heeft voorgesteld. Op basis van het vonnis krijgen zij er gemiddeld 13,9% aan eindkapitaal bij, zo blijkt uit berekeningen van Stichting 'Koersplan de weg kwijt'. Dit in tegenstelling tot gemiddeld 1,99% van het eindkapitaal via de generieke regeling.
Klanten versus mediators
Als 'Koersplan de weg kwijt' het hoger beroep wint, kunnen gedupeerde consumenten wel eens de conclusie trekken dat de twee stichtingen die de generieke compensatieregelingen met verzekeraars hebben gesloten te snel door de knieën zijn gegaan. Zowel de stichting Verliespolis (waarin de Vereniging van Effectenbezitters en de Vereniging Eigen Huis actief zijn) als de Stichting Woekerpolisclaim, heeft eigen juridische procedures voortijdig gestaakt.
Critici zullen er opnieuw op wijzen dat Verliespolis en Woekerpolisclaim worden bestuurd door professionele belangenbehartigers en mediators, terwijl 'Koersplan de weg kwijt' wordt geleid door gedupeerde klanten zelf. Ze zullen ook weer signaleren dat de kosten van Verliespolis en Woekerpolisclaim door verzekeraars worden vergoed, terwijl leden van 'Koersplan de weg kwijt' de kosten zelf dragen.