Paspoort en rijbewijs: let op de verschillen tussen landen

Bij het inpakken van de bagage voor je vakantie worden het paspoort en rijbewijs vaak gedachteloos mee gegrist. Toch is het verstandig je te verdiepen in de eisen van je vakantieland op het gebied van reisdocumenten. Anders dreigt een flinke kater.

Wie zijn kind in het paspoort heeft bijgeschreven en hoopt daarmee samen de Verenigde Staten binnen te komen, heeft een probleem. In sommige landen hebben kinderen een eigen paspoort nodig. Ook kun je in sommige vakantiegebieden in problemen komen als je niet beschikt over een internationaal rijbewijs. Waarop moet je letten op het gebied van reisdocumenten?

Paspoort

Een geldig reisdocument als een paspoort of identiteitskaart is onmisbaar als je op vakantie gaat; ook als je reist naar landen waar de grenscontroles zijn afgeschaft. Je moet je namelijk altijd kunnen legitimeren, bijvoorbeeld als de politie hierom vraagt of als je je bij een hotel wilt inschrijven. Met een paspoort zit je altijd goed. In tegenstelling tot een identiteitskaart is dit document ook buiten de Europese Unie geldig.

Een paspoort kost momenteel maximaal 52,12 euro. Maar de exacte prijs kan per gemeente verschillen, zo blijkt uit een inventarisatie van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo). Het goedkoopste paspoort kost 38 euro en het duurste 52,12 euro, een verschil van 14 euro.
Bij rijbewijzen is het prijsverschil nog groter: het goedkoopste roze papiertje kost 23,35 euro en het duurste 65,50 euro; bijna drie keer zo duur. Gemiddeld moet je rekenen op 42,31 euro. Voor een identiteitskaart betaal je maximaal 43,98 euro. Er ligt wel een uitspraak van het gerechtshof in Den Bos dat gemeenten identiteitskaarten gratis moeten verstrekken, maar tot de Hoge Raad zich over deze kwestie heeft uitgelaten, mogen gemeenten nog leges in rekening brengen.

Kinderen bijschrijven

Veel ouders hebben hun kleine kinderen bijgeschreven in hun paspoort. Vanaf 26 juni 2012 is dat niet meer mogelijk: dan moeten alle kinderen over een eigen reisdocument beschikken en zijn kinderbijschrijvingen en -stickers niet langer geldig. Je mag deze zomer dus nog wel reizen met kinderen die staan bijgeschreven in jouw paspoort. Maar let wel op: dit geldt niet overal. In sommige landen, zoals de Verenigde Staten, hebben kinderen nu al een eigen reisdocument nodig. Ook moet je je realiseren dat als je kind in jouw paspoort is bijgeschreven, hij of zij niet zonder jou de grens over mag.

Paspoort vernieuwen

Ben je toe aan een nieuw paspoort, vraag dit dan tijdig aan. Er gaan namelijk vijf werkdagen overheen. In sommige gemeenten geldt bovendien een wachttijd voor de aanvraag. Heb je die tijd niet, dan kun je wel een spoedprocedure aanvragen. Je kunt je nieuwe paspoort dan na één werkdag ophalen. Hieraan zijn wel extra kosten verbonden.

Noodpaspoort

Kom je er pas op het allerlaatste moment achter dat je paspoort niet meer geldig is, dan kun je bij de Koninklijke Marechaussee proberen een noodpaspoort te bemachtigen. Hieraan worden wel strikte eisen gesteld. Je moet bijvoorbeeld kunnen bewijzen dat je reis niet uitgesteld kan worden (door bijvoorbeeld een vliegticket of hotelreservering te tonen) en bij de gemeente langs voor een recent uittreksel uit de Gemeentelijke Basisadministratie en een bewijs van de aanvraag van een nieuw paspoort.

Sta je met een verlopen paspoort voor de incheckbalie van Schiphol, dan is het de vraag of zo'n noodpaspoort nog zin heeft, gezien de vele documenten die je moet overleggen. In de VS is dit document trouwens niet geldig, omdat een chip ontbreekt. Een nooddocument kost 45,25 euro en is verkrijgbaar op zeven verschillende locaties, verspreid over het hele land, waaronder Schiphol.

Paspoort weg

Is je paspoort gestolen of ben je het kwijt geraakt, dan ben je verplicht om aangifte te doen bij de politie. Het proces-verbaal heb je namelijk nodig bij de aanvraag van een nieuw exemplaar. Raak je je paspoort in het buitenland kwijt, doe dan ook daar aangifte bij de plaatselijke politie en vraag daarna bij de Nederlandse ambassade of het consulaat een nieuw paspoort of tijdelijk reisdocument aan, om terug te kunnen reizen.

Visum

In niet elk land volstaat een paspoort alleen. Soms heb je ook een visum nodig: een officieel bewijs van toestemming om het land een bepaalde periode te mogen bezoeken. Als je een visum krijgt, betekent dit overigens niet dat je automatisch het land binnen mag. Soms vraagt de douane om aanvullende bewijsstukken dat je daadwerkelijk in het land zal verblijven, zoals een hotelreservering. Hoe lang het duurt voor je je visum krijgt, verschilt per land. In sommige gevallen kan het binnen een dag rond zijn; soms duurt het langer. Benieuwd of in jouw vakantieland een visum verplicht is? Surf naar de website van CIBT Visumdienst.

Rijbewijs

Binnen de Europese Unie kun je prima uit de voeten met je eigen rijbewijs. Daarbuiten is in veel landen ook een internationaal rijbewijs (IRB) verplicht, een vertaling van je Nederlandse rijbewijs. Huur je een auto in het buitenland, dan kan het verhuurbedrijf er ook om vragen. Het is niet erg ingewikkeld om dat document te krijgen: je kunt zonder afspraak bij elke anwb-winkel binnenwandelen. Het rijbewijs kost 15,95 euro en is een jaar geldig. Neem wel een recente pasfoto en je rijbewijs mee. Je moet wel langskomen: het rijbewijs is niet te koop via internet of telefonisch.

Let wel op: in sommige landen is een internationaal rijbewijs niet voldoende, zo laat de ANWB desgevraagd weten. Zo blijkt in de praktijk dat politiebeambten in Brazilië er soms geen genoegen mee nemen. Bezoek je dat land en wil je er met de auto op uit trekken, laat dan je IRB na aankomst bij een kantoor van de 'Detran' (het Braziliaanse ministerie van Verkeer) registreren. Heb je twijfels over de eisen die je vakantieland op dit gebied stelt, ga dan te rade bij de ambassade van dat land.

Camper

Trek je er met een camper of caravan op uit, check dan of je bevoegd bent om ermee te rijden. Kampeerauto‘s met een maximaal toelaatbaar gewicht tot 3.500 kg (inclusief laadvermogen) mag je - ook in het buitenland - met rijbewijs B besturen. Daarboven is een C-rijbewijs verplicht. Huur je een kampeerwagen, let dan op eventuele aanvullende eisen. Sommige verhuurbedrijven hanteren een minimumleeftijd of eisen dat je minimaal twee of drie jaar een rijbewijs moet bezitten.

Groene kaart

Vergeet tot slot je groene kaart niet mee te nemen als je op reis gaat. Dat is een internationaal verzekeringsbewijs. Reis je met de caravan, dan is in sommige landen, waaronder Polen en Spanje, een aparte groene kaart voor de caravan verplicht, als je caravan een eigen kenteken heeft. Dit geldt voor vrijwel alle caravans. Een groene kaart voor de caravan kun je aanvragen bij de verzekeringsmaatschappij van je auto.

Bron