De Rechtspraak kan haar voordeel doen met veel ideeën van de Nationale Denktank. Dat zegt Takvor Avedissian, sectorvoorzitter strafrecht van de rechtbank Haarlem en namens de Raad voor de rechtspraak aanwezig bij de presentatie van het rapport van de Denktank.
Eergisteren vond in het Vredespaleis in Den Haag de eindpresentatie plaats van De Nationale Denktank 2010. De Denktank presenteerde daar het rapport ‘Zelf Vertrouwen’ met concrete adviezen voor publieke organisaties om beter om te gaan met verwachtingen en percepties van burgers. Ook de Rechtspraak was in opdracht van de Raad voor de rechtspraak onderwerp van onderzoek. De Nationale Denktank 2010 concludeert dat de Rechtspraak de beeldvorming minder moet overlaten aan de media en meer aansluiting moet zoeken met de samenleving en doet daarvoor diverse aanbevelingen.
De Rechtspraak kan inderdaad haar voordeel doen met veel ideeën van de Denktank, vindt Takvor Avedissian, sectorvoorzitter strafrecht van de rechtbank Haarlem. Avedissian, die eergisteren namens de Raad voor de rechtspraak deelnam aan de paneldiscussie, vindt het onderzoek een prima initiatief. "Het onderzoek is grondig uitgevoerd en heeft geresulteerd in een kritische analyse. Met een aantal aanbevelingen kunnen wij goed uit de voeten."
Feedback
Avedissian is vooral enthousiast over het idee om met een kort filmpje te laten zien hoe 'een dag zonder rechtsstaat' eruit ziet. "In onze TV- en internetmaatschappij is dat een goede manier om het belang van de rechtspraak voor de samenleving over het voetlicht te brengen." De suggestie van de Denktank dat rechters elkaar te weinig feedback geven, wijst Avedissian echter van de hand. "Met rechters worden bijvoorbeeld functioneringsgesprekken gehouden, in rechters- en jurisprudentie-overleggen wordt jurisprudentie kritisch besproken, er vindt overleg met het gerechtshof plaats over jurisprudentie die verwondering wekt en er is periodiek sprake van intervisie bij rechters op zitting. Dit jaar heeft een Visitatiecommissie ook nog eens gekeken naar de kwaliteit van de rechtspraak in Nederland. Het is een eyeopener dat wij dat verhaal kennelijk niet goed genoeg vertellen. Daaraan moeten we dus werken."
Inspirerende rechters of officieren van justitie, juridische docenten en rechtenstudenten een paar keer per jaar voor de klas te zetten, was een andere suggestie van de Denktank om de kennis over de rechtsstaat en rechtspraak te vergroten. Onder het motto CrimeCollege vertellen zij op basisscholen en scholen in het voortgezet en middelbaar (beroeps)onderwijs aansprekende verhalen over strafrecht en criminaliteit. "Ook dat doen sommige rechters eigenlijk al langer. Ook houden we periodiek Open Dagen of nodigen we burgers uit voor een ronde-tafelgesprek. Denk aan Meet the Judge van 24 november jongstleden. Dat soort initiatieven mogen we meer uitdragen en intensiveren."
De kennis over de rechtspraak via het onderwijs kan volgens de Denktank worden verbeterd door korte filmpjes te gebruiken waarin rechters aan de hand van een casus de rechtspraak uitleggen. Om juridische taal begrijpelijker te maken voor burgers zou de rechtspraak juridische begrippen kunnen uitleggen aan de hand van (strip)tekeningen of videoanimaties.
Uitwisseling
Ook stelt de Denktank voor Blogspraak te introduceren op rechtspraak.nl. Avedissian: "Dat is iets waar we eerst goed over moeten nadenken. Er zitten namelijk ook haken en ogen aan. Binnen de Rechtspraak zelf hebben wij al wel met Blogspraak kunnen werken en 'oefenen' in het kader van de totstandkoming van de Toekomstverkenning Rechtspraak 2020. Dat instrument blijkt aardig te werken."
De rechterlijke organisatie heeft een sterke band met de samenleving en de cultuur kenmerkt zich door openheid, vindt de Denktank. Toch staan de interne organisatie en de cultuur veranderingen in de weg. De rechterlijke organisatie is te weinig eenheid. Het is 'ik, rechter' in plaats van 'wij, Rechtspraak'. Daardoor verschillen de meningen over de noodzakelijke veranderingen en blijven goede initiatieven nogal eens beperkt tot één gerecht. Het zou daarom goed zijn als rechters vaker bij elkaar over de vloer komen en goede dingen van elkaar overnemen. De nieuwe gerechtelijke kaart zou een goede aanleiding kunnen zijn om rechters te laten rouleren.
Avedissian ziet daar kansen. "Voor een deel is al sprake van uitwisseling van rechters doordat rechters rouleren naar andere sectoren binnen de rechtbank, horizontaal overstappen naar een andere rechtbank of soms een verticale overstap maken naar een hof. Dan komt men vanzelf andere werkwijzen en nieuwe ideeën tegen. Voor kortere perioden rouleren tussen gerechten ontstaat nu door de herziening van de gerechtelijke kaart en dat kan geïntensiveerd worden. In het blad TREMA zijn verder recentelijk allerlei innovatieve projecten besproken die voor een belangrijk deel de verbinding met de samenleving betreffen. De Raad voor de rechtspraak werkt daarnaast aan een Corporate Communication Strategie, waarbij de rol van de rechter en de betekenis van de rechtspraak in de samenleving centraal staan. Rechters hebben duidelijk hart voor de rechtspraak en vinden de uitstraling van hun ambt in de samenleving van groot belang."
Onderzoek
De Nationale Denktank 2010 bestaat uit tweeëntwintig 'ambitieuze, jonge talenten' met een afgeronde of vrijwel afgeronde universitaire opleiding. Vier van hen hebben de verwachtingen van de burger, het beeld van de rechtspraak en de feitelijke prestaties onder de loep genomen. Daarvoor hebben zij een enquête gehouden onder rechters en andere medewerkers van de gerechten en hebben zijgesproken met diverse personen die werkzaam zijn in de rechtspraak. In het eindrapport komt de Denktank met verschillende praktische oplossingen om de verwachtingen te temperen, de kennis te verhogen en ‘interactie tussen burgers en rechtspraak via de media’ te verbeteren.
Bron