.png "English"){kind=small}
Zij kunnen dan meteen inschepen als aspirant, zeg maar assistent van de officier-wachtoverste. Met de vereiste vaartijd van 12 maanden kunnen zij ook zelf als wachtoverste fungeren (2de stuurman of 2de werktuigkundige) op alle zeegaande vaartuigen, zonder beperking van tonnenmaat of vaargebieden.
De CVO-afgestudeerden verwerven met hun diploma een internationaal erkend vaarbevoegdheidsbewijs. Volgens de Europese Bologna-afspraken op het hoger onderwijs geldt het getuigschrift op operationeel niveau, voor eerste stuurman, gezagvoerder en hoofdwerktuigkundige is een diploma op managementniveau vereist. De cursussen zijn dan ook sterk praktijkgericht en omvatten naast de theoretische vakken ook praktijkonderwijs aan boord van eenheden van de overheidsrederij VLOOT. Die stages zijn overwegend tijdens de weekends en komen bovenop de uren avondonderwijs van 18.45 tot 22.00 uur.
Een greep uit het lessenrooster voor de afdeling Dek: scheepsveiligheid, zeevaartkunde, stabiliteit, instrumenten radar, zeemanschap, scheepsmanoeuvres, kaartpassen maar ook wiskunde en nautisch Engels. De afdeling Motoren focust op mechanica, elektriciteit, scheepsmotoren, warmteleer en koeltechniek, onderhoudswerken aan boord enz. De opleiding behelst ook simulatie, waarvoor wordt samengewerkt met de Hogere Zeevaartschool in Antwerpen. Ook met andere maritieme centra wordt er samengewerkt.
Late lokroep
De instapdrempel voor het CVO is ook laag wat vooropleiding betreft: lager middelbaar, of de eerste drie jaar van het secundair onderwijs voltooid. Maar daar komt wel een medische keuring en het zwembrevet 50 m bij. Inschrijven kan in principe vanaf 16 jaar, maar de meeste kandidaten zijn tussen de 25 en de 50 jaar. In een deel van de publieke opinie leeft de indruk dat avondonderwijs zich hoofdzakelijk zou richten op laaggeschoolden, voor wie het CVO zowat het laatste-kans-onderwijs wordt, nadat ze in alle vorige opleidingen mislukten.
Nicole Brooymans, directeur van het CVO, steigert als ze met die opinie wordt geconfronteerd: ‘Niets is minder waar! De meeste van onze studenten hebben doorgaans al een diploma, soms zelfs van hoger onderwijs én beroepservaring in een of andere sector maar willen hun carrière een andere wending geven, willen herscholen of bijscholen of ze beantwoorden de lokroep van de zee, zoals dat heet. Want zeventig procent van de afgestudeerden, vooraf arbeiders, bedienden, werklozen maar ook hooggeschoolden, gaat achteraf ook effectief varen, hetzij in de koopvaardij, hetzij in de baggersector of de sleepvaart. Ook VLOOT neemt heel wat laureaten in dienst voor het bemannen van zijn loodstenders, dienstvaartuigen en sleepboten. Maar we hebben ook studenten die inschrijven louter uit interesse voor navigatie of zeemanschap.'
Eigen tempo
De leergang is modulair opgebouwd, wat de student toelaat om op eigen tempo zijn studies in de tijd te plannen en te zappen tussen de verschillende modules of deelvakken. Op die manier is de studie ook te combineren met een voltijdse job. Maar het hele curriculum kan in een tijdspanne van drie jaar worden afgewerkt. Na het eerste jaar verwerft de kandidaat al het getuigschrift Basic Safety (eerste hulp, brandbestrijding, veiligheid en overlevingstechnieken). Dat brevet geeft hem/haar de gelegenheid tijdens de vakantie vaartijd op te bouwen op schepen van een rederij naar keuze. Wie al ervaring of voorkennis heeft kan na een praktische en theoretische proef ook vrijstellingen voor bepaalde vakken krijgen.
De belangstelling voor maritieme opleidingen zit in België duidelijk in de lift. Waar de maritieme leergang bij het CVO in 2000 slechts 22 studenten telde, werden voor het schooljaar 2010-2011 al 72 cursisten ingeschreven, onder wie 38 nieuwe aspiranten. Een verdrievoudiging. De motivatie van de studenten blijkt vooral uit de slaagpercentages: voor het schooljaar 2009-2010 was dit circa 86% van de ‘financierbare cursisten', studenten die de lessen nog volgen op het moment dat 30% van de cursus al verstreken is.
Ook kapiteins
De opleiding wordt gedragen door vijftien docenten die werden geworven op basis van hun specifieke deskundigheid en ervaring in de maritieme sector, zoals loodsen, licentiaten nautische wetenschappen, kapiteins-ter-lange-omvaart (grote handelsvaart) en ingenieurs. Twee jaar geleden werd ook de aanzet gegeven voor een vervolgopleiding op HBO-5 niveau, met als bekroning een vaarbevoegdheidsbewijs op managementniveau, zonder hiervoor de gehele academische opleiding te moeten doorlopen. Het zou de houders ervan toelaten om ook te varen in de functies van eerste stuurman, kapitein en hoofdwerktuigkundige. Maar dit plan zit voorlopig in de la. Gegadigden kunnen die hogere graad wel al behalen in enkele Nederlandse instituten.
De maritieme opleiding van het CVO is ISO-gecertificeerd door Det Norske Veritas. Dat certificaat geldt eveneens voor alle cursussen en vestigingsplaatsen van het CVO Deurne, dus ook voor de leergangen talen, handel, bedrijfsbeheer, mechanica-elektriciteit die eveneens in avondonderwijs kunnen worden gevolgd. Het volwassenenonderwijs in België staat open voor iedereen met een vaste verblijfplaats in de EU. Voor buitenlanders gelden dezelfde betalingsvoorwaarden als voor Belgische ingezetenen.
Het inschrijvingsgeld wordt vastgesteld per module, maar er geldt een maximum-factuur van 1.200 euro, of 400 euro per jaar voor wie op alle modules inschrijft. Maar ook dit bedrag kan nog tot de helft worden teruggebracht door gebruik te maken van het systeem van opleidingscheques. Steungerechtigde werkloze cursisten, bestaansminimum-trekkers en gehandicapten genieten nog aanzienlijkere verminderingen. Uitgaven voor cursussen en boeken blijven steeds ten laste van de studenten.
De maritieme opleiding in avondonderwijs werd 25 jaar geleden opgericht op vraag van de SOB-sector, sleepvaart, offshore en baggervaart, om tegemoet te komen aan het schrijnend gebrek aan gekwalificeerd zeevarend personeel.
